Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Okul Эstanbul'daydэ. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bьtьn tьrlere saygэm var. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Эnюallah dьzelir. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. . Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. . Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Beni зok etkiledi. Bunlarsэz yapamam. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. . Borusan bunlardan biridir. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Tiyatroda, operada, sinemada. . Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Эntihara kadar gidebilirdim. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. O rahatsэz oluyordu. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Kitap ve gazete okumayэ da. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. . Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. . Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Bana "Sen kemana" dediler. . Orada doрdum. Юimdi de Эsrail-Filistin. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Ne gelen oldu ne de giden. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Enstrьman црrenmek зaba ister. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. . Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. "Hani юarkэ"" diye sordum. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Цrneрin bakkala giderken. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. . MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Dr. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Onlarla iftihar ediyorum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Saim Akзэl. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Beni onun yanэna verdiler. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. O da kabul etti. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Bьtьn tьrlere saygэm var. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. . Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. O da kabul etti. Ne gelen oldu ne de giden. . Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Bana "Sen kemana" dediler. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Bunlarsэz yapamam. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Kitap ve gazete okumayэ da. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Эntihara kadar gidebilirdim. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Эnюallah dьzelir. "Hani юarkэ"" diye sordum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Okul Эstanbul'daydэ. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Tiyatroda, operada, sinemada. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Saim Akзэl. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. . Onlarla iftihar ediyorum. Enstrьman црrenmek зaba ister. . Beni onun yanэna verdiler. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. O rahatsэz oluyordu. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Beni зok etkiledi. Цrneрin bakkala giderken. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Dr. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. . . . Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. . Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. . Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Orada doрdum. Borusan bunlardan biridir. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Юimdi de Эsrail-Filistin.